Kafkas krizi en çok Türkiye'yi vuracak

Türk-Gürcü İş Konseyi Başkanı Erkin, Kafkaslarda Rusya ve Gürcistan’ın çatışmasıyla yaşanan krizden üçüncü taraflar arasında en çok Türkiye’nin zarar göreceğini söyledi.

Reuters’la söyleşisinde Türk-Gürcü İş Konseyi Başkanı Tuğrul Erkin, “Bu savaşın ana aktörleri var. Gürcistan, Rusya, Osetya, Abhazya. Bunlar bir şeyler kazandılar, bir şeyler kaybettiler. Fakat bunların dışında üçüncü taraf olarak en çok kaybeden biz olduk, olacağız” dedi.

Uzmanlar, Rusya’nın Güney Osetya’da Gürcistan’la çatışmaya girmesinin yarattığı krizin Türkiye’yi başta enerji olmak üzere gerek ekonomik gerekse de bölge istikrarı açısından sıkıntıya sokacağına inanıyorlar. Nitekim Türkiye’nin Gürcistan üzerinden Azerbaycan’dan aldığı Şah Deniz gazındaki akış, hattınişleticisi BP tarafından çatışmalara karşı önlem gerekçe gösterilerek kesildi. Türkiye, gaz açığını İran’dan karşılayacak.

ESKİSİ GİBİ OLMAYACAK
Türkiye’nin Gürcistan’la 1990’ların başından beri ekonomik ilişkilerini geliştirmek için uğraştığına dikkat çeken Erkin, “Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. O kristal vazo kırıldı, yapıştırırsanız da çok fazla zamk tutmaz, eskisi gibi olmaz. Su kaçırır” diye konuştu.

AÇIK VERİLMEYEN TİCARET HACMİ SIKINTIDA
Rusya’nın Amerikan yanlısı Gürcistan yönetimine karşı uyguladığı ambargonun ardından Türkiye’nin Gürcistan’ın bir numaralı ticaret ortağı konuma geçtiğini söyleyen Erkin, “Bu yıl toplam 1.2-1.3 milyar dolar ticaret hacmi bekliyoruz ve bu ticarette fazla veriyoruz” dedi. Ancak Erkin, Türkiye’nin lehine olan bu ticaret hacminin sürdürülmesinin mevcut durum nedeniyle çok güç olduğunu belirtti.

Türkiye’nin 2002’de 241 milyon dolar olan Gürcistan’la ticaret hacmi, geçen yıl sonunda 936 milyon dolara yükseldi. Bu yılın ilk altı ayında ise hacim 722 milyon dolar oldu.

DEV PROJELER
Türkiye’nin de içinde yer aldığı Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı, Şah Deniz doğalgaz boru hattı, Kars-Tiflis- Bakü demiryolu ve Karadeniz otoyolu projelerinin toplam 8-10 milyar dolarlık işler olduğuna dikkat çeken Erkin, “Bunların içinde hep Tiflis var. Bu projelere istikrarsızlıktan dolayı güvenin azalması, projelere çok zarar verir” dedi ve “Rusya’ya rakip bu projeler, Gürcistan’da Rusya’ya yakın bir siyasi değişiklikte zarar görebilirler” diye ekledi.

Türkiye’nin enerjide çeşitlilik çalışmalarında Hazar havzası kaynaklarının Azerbaycan, Gürcistan üzerinden Türkiye’ye ulaşması önemli bir yer tutuyor. Ancak Türkiye’nin çatışmanın diğer tarafı olan Rusya’yla da enerji güvenliği açısından ilişkilerini koruması kritik önem taşıyor.

YATIRIMLARA ENGEL
Çatışmalardan önce Türk işadamlarının Gürcistan’da ciddi yatırımlar yapmaya başladığını vurgulayan Erkin, “Benim en çok korktuğum, yapılan birikimler öyle bir hızlı büyüme düzeyine gelmişken, risk artınca yatırım ortamı zorlaşacaktır. Yatırımcı kararını değiştirmediyse bile, örneğin banka kredileri değişecektir” dedi.

Gürcistan’daki Türk yatırımları 200 milyon dolar civarında. Türk müteahhitlerinin Gürcistan’da üstlendikleri işlerin toplam tutarı ise 2007 yılı sonu itibariyle 750 milyon doları buluyor. Tiflis ve Batum havalimanları TAV Havalimanları Holding tarafından işletilirken, Turkcell de bu ülkedeki GeorgiaCell’i iştiraki Fintur aracılığıyla işletiyor.

Türkiye’nin en çok ticaret yaptığı ülke olan Rusya ile ilişkilerini iyi tutmak için Gürcistan’a karşı tavır alması durumunun sorulması üzerine ise Erkin şunları söyledi: “Türkiye Rusya için Gürcistan’dan vazgeçemez. Çünkü Gürcistan’ı kaybettiğiniz vakit Ermenistan’la da sınır kapınız kapalı olduğuna göre, Orta Asya yolu size tamamen kapanır. Sırf Türkiye’ye değil Azerbaycan’a da kapanır. Türkiye ayrıca Kafkas kökenli vatandaşlarına karşı da Gürcistan’ı tutmak, unutmamak ve ihmal etmemek durumunda.”